Εδώ και πολλά χρόνια η επιστημονική εκπαίδευση (science education) στη χώρα μας φαίνεται να έχει χάσει το στόχο της. Μαθητές και εκπαιδευτικοί του ελληνικού λυκείου αισθάνονται αμοιβαία εγκλωβισμένοι σ’ ένα στείρο σύστημα εξετασιοκεντρικής μάθησης με φόντο και τελικό κριτή των προσπαθειών τους τις πανελλήνιες εξετάσεις. Σ’ αυτό το πλαίσιο, το ανήσυχο πνεύμα της επιστήμης και το κατ’ εξοχήν χαρακτηριστικό της να διεγείρει την περιέργεια για το φυσικό κόσμο και να καλλιεργεί την ικανότητα να θέτουμε ερωτήματα και να αναζητούμε τις απαντήσεις τους, δύσκολα βρίσκει θέση.
Ο σκοπός του βραβείου είναι να ασκήσει μια μικρή αντίστροφη επίδραση σ’ αυτή τη μακροχρόνια τάση ποιοτικής υποβάθμισης της επιστημονικής εκπαίδευσης στη χώρα.
Το βραβείο απευθύνεται στους(στις) ανήσυχους(-ες) εκπαιδευτικούς που πειραματίζονται με δημιουργικότερες μορφές διδασκαλίας και μάθησης, είτε στο κύριο σώμα του σχολικού προγράμματος -αν και τα περιθώρια εκεί είναι πολύ στενά- είτε εκτός σχολικού ωραρίου ή, ακόμα στους ομίλους ειδικών ενδιαφερόντων όπου αυτοί υπάρχουν.
Ειδικότερα το βραβείο απονέμεται ανά διετία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες οι οποίες εμπνέονται από το πιο ελκυστικό και ταυτόχρονα το πιο δυναμικό κομμάτι της θεμελιώδους φυσικής σήμερα: Την Αστρονομία.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000€ εκ των οποίων τα 2.000€ δίνονται στον(-ην) βραβευόμενο (-η) εκπαιδευτικό και τα 1.000€ στο σχολείο του(της) υπό μορφήν εργαστηριακού ή άλλου εξοπλισμού που θα προορίζεται για το Αστρονομικό Εργαστήριο του σχολείου. Το βραβείο μπορεί να απονεμηθεί και σε μια ομάδα εκπαιδευτικών που συνεργάστηκαν για την πραγματοποίηση μιας εκπαιδευτικής δραστηριότητας άξιας να βραβευθεί.
Περισσότερες πληροφορίες για τον κανονισμό του βραβείου βρίσκονται εδώ.
Ο Σ. Τραχανάς διετέλεσε για 30 έτη Διευθυντής των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης και από το 2014 είναι Διευθυντής των Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων Mathesis.
Ο Στέφανος Τραχανάς διδάσκει, μεταξύ άλλων, κβαντική φυσική και
διαφορικές εξισώσεις στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης από το
1983 έως σήμερα. Είναι συγγραφέας εννέα πανεπιστημιακών συγγραμμάτων
στα παραπάνω πεδία και ενός βιβλίου για το ευρύτερο μορφωμένο κοινό με
τίτλο Το φάντασμα της όπερας: Η επιστήμη στον πολιτισμό μας. Το βιβλίο του,
An Introduction to Quantum Physics, κυκλοφορεί σύντομα από τον εκδοτικό
οίκο Wiley. Το 2003 ανακηρύχτηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου
Κρήτης ενώ το 2012 του απονεμήθηκε το Εθνικό βραβείο εξαίρετης
πανεπιστημιακής διδασκαλίας, το οποίο επιδίδεται από τον Πρόεδρο της
ελληνικής δημοκρατίας. Για το σύνολο της προσφοράς του τιμήθηκε το 2015
με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Φοίνικα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ως ιδρυτικό μέλος και
διευθυντής των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης μέχρι το 2013 είχε τη βασική ευθύνη για τη
δημιουργία του πρώτου πανεπιστημιακού εκδοτικού οίκου της χώρας. Τα τελευταία χρόνια το
όνειρό του είναι η διαδικτυακή εκπαίδευση και το νέο είδος εκπαιδευτικού υλικού που θα χρειαστεί
για να την στηρίξει. Πιστεύει ότι η χώρα δεν μπορεί να μείνει έξω από τις επαναστατικές αλλαγές
που συντελούνται αλλού σε αυτό το θέμα και γι' αυτόν το σκοπό πήρε την πρωτοβουλία για την
ίδρυση του Mathesis —ενός ιδιαίτερου τμήματος των ΠΕΚ— στο οποίο και προσφέρει εθελοντικά
την εργασία του τόσο ως διευθυντής του (πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης) όσο και ως
δάσκαλος ή συγγραφέας. Η επιτυχία του «πειράματος» είναι το προσωπικό του στοίχημα για τα
επόμενα χρόνια.
Η Β. Παυλίδου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια θεωρητικής αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Παν. Κρήτης και συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής - ΙΤΕ.
Η Βασιλική Παυλίδου έλαβε το πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1999 και το Διδακτορικό της δίπλωμα (Ph.D.)
από το University of Illinois at Urbana Champaign στις ΗΠΑ το 2005.
Εργάστηκε ως μεταδιδακτορική υπότροφος στο Ινστιτούτο Κοσμολογικής
Φυσικής του University of Chicago από το 2005 ως το 2008 και ως υπότροφος
Einstein στο Caltech από το 2008 ως το 2011. Τη χρονιά 2011-2012 ήταν
επισκέπτρια ερευνήτρια στο Max-Plank Institute for Radio astronomy
(Γερμανία). Το 2010 εκλέχτηκε Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Φυσικής, και
ήλθε στην Κρήτη το φθινόπωρο του 2012. Προήχθη σε Αναπληρώτρια Καθηγήτρια το 2018. Το 2014
έλαβε το «Βραβείο L'Oreal-UNESCO για τις γυναίκες στην επιστήμη». Τα ερευνητικά της
ενδιαφέροντα αφορούν Αστροφυσική υψηλών ενεργειών, κοσμολογία, πολωσιμετρία πηγών
υψηλής ενέργειας, μαγνητικά πεδία στο Γαλαξία μας και σε εξωγαλαξιακά περιβάλλοντα,
ραδιοαστρονομία, σκοτεινή ύλη, σκοτεινή ενέργεια, διερεύνηση σωματιδιακής φυσικής μέσω
αστροφυσικής και κοσμικών ακτίνων.
Η Μ. Μεταξά είναι διδάκτορας αστρονομίας (PhD 1992, ΕΚΠΑ) και είναι καθηγήτρια στο Β’ Λύκειο Εκάλης του Αρσάκειου-Τοσίτσειου Εκπαιδευτηρίου, Αθήνα.
Η Μαργαρίτα Μεταξά είναι απόφοιτος του Τμήματος Φυσικής του
Εθνικού και Καποδιστριακού και διδάκτορας αστροφυσικής (PhD
1992) από το ίδιο Πανεπιστήμιο. Εργάζοται στο Αρσάκειο και έχει
ιδιαίτερα ενεργή παρουσία στο τομέα της εκπαίδευσης της
Αστρονομίας, έχοντας συμμετάσχει σε περισσότερα από 10
καινοτόμα ευρωπαϊκά, διεθνή και ελληνικά
ερευνητικά/εκπαιδευτικά προγράμματα, είτε ως συντονίστρια είτε
ως υπεύθυνη για την Ελλάδα. Είναι ενεργό μέλος της OC της
Επιτροπής για την εκπαίδευση της Αστρονομίας της Διεθνούς
Αστρονομικής Ένωσης (IAU),καθώς και της αντίστοιχης Επιτροπής για την προστασία του
περιβάλλοντος των Αστεροσκοπείων, από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Παράλληλα
με τις εκπαιδευτικές της δραστηριότητες ως καθηγήτρια στη μέση εκπαίδευση, συμμετέχει
ενεργά με ομιλίες, εργαστήρια, εκπαιδευτικές δράσεις, σε προγράμματα του Εθνικού
Αστεροσκοπείου Αθηνών, του ΥΠΕΠΘ, του ΙΕΠ, της IAU, σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια με
αντίστοιχες δημοσιεύσεις. Τέλος είναι μέλος της συγγραφικής ομάδας του σχολικού
βιβλίου Αστρονομίας, και έχει συμμετάσχει σε επιμορφώσεις καθηγητών μέσης
εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Ο Μ. Ορφανάκης (MSc 2001 Παν. Κρήτης) είναι καθηγητής στο 1ο Λύκειο Ιεράπετρας, Κρήτη
Ο Μιχάλης Ορφανάκης είναι απόφοιτος του Τμήματος Φυσικής του
Πανεπιστημίου Κρήτης (1995-1999) και απόφοιτος του
μεταπτυχιακού προγράμματος «Οπτοηλεκτρονικής –
Μικροηλεκτρονικής» (1999-2001) του ίδιου τμήματος. Στην
παρούσα φάση είναι υποψήφιος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής
του Πανεπιστημίου Κρήτης (2018 - ) και εκπονεί τη διατριβή του
ως μέλος της ομάδας Μοριακής και Βιοφωτονικής Απεικόνισης του
Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
Εργάστηκε στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της Ελληνογερμανικής Αγωγής (2001-2005)
ως διαχειριστής ερευνητικών προγραμμάτων στην εκπαίδευση. Στη συνέχεια ασχολήθηκε
με τη διδασκαλία, αρχικά ως ιδιώτης και έπειτα ως εκπαιδευτικός Β/θμιας εκπαίδευσης
(2009 έως σήμερα). Συμμετείχε σε πληθώρα προγραμμάτων κατάρτισης εκπαιδευτικών
εθνικών και διεθνών φορέων (ESA, CERN κ.α.). Με εργασίες του απέσπασε το 1ο πρώτο
Βραβείο στους 9ους και στους 10ους Πανελλήνιους αγώνες Κατασκευών και Πειραμάτων
Φυσικών Επιστημών το 2016 και το 2019 αντίστοιχα. Έχει τιμηθεί δύο φορές διαδοχικά με
το “European STEM Teacher Award” το 2017 και το 2019 στα αντίστοιχα Πανευρωπαϊκά
Science on Stage Europe Festivals στα οποία συμμετείχε ως μέλος της εθνικής
αντιπροσωπείας. Τα ενδιαφέροντά του αφορούν: Διδακτική των Φυσικών Επιστημών με
τη μεθοδολογία STEM και STEAM, εκλαΐκευση και μεταφορά σύγχρονης επιστήμης στο
σχολείο, τεχνικές βιοιατρικής απεικόνισης, φωτοακουστική φασματοσκοπία και
απεικόνιση.
Ο Θ. Πιερράτος είναι διδάκτορας στη διδακτική της φυσικής (PhD 2013, ΑΠΘ), καθηγητής Λυκείου και υπεύθυνος του Ε.Κ.Φ.Ε. Ευόσμου, Θεσσαλονίκης.
Ο Θοδωρής Πιερράτος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Έχει σπουδάσει
Φυσική στο Τμήμα Φυσικής του Α.Π.Θ. (1993), έκανε μεταπτυχιακές
σπουδές στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης (1998) και πήρε
διδακτορικό δίπλωμα στη διδακτική της Φυσικής από το Τμήμα Φυσικής
του Α.Π.Θ. (2013). Πραγματοποίησε μεταδιδακτορική έρευνα στη διδακτική
των Φυσικών Επιστημών στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
του Α.Π.Θ. (2018-2020). Είναι εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια
Εκπαίδευση από το 2003 και από το 2012 είναι Υπεύθυνος του
Εργαστηριακού Κέντρου Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) Ευόσμου. Από τον Οκτώβριο του 2016
διδάσκει στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Αστρονομία, Αστροφυσική και
Κοσμολογία στην Εκπαίδευση. Έχει βραβευτεί σε διάφορους εκπαιδευτικούς διαγωνισμούς
Αστρονομίας, με κορυφαία διάκριση την πρώτη θέση στον Πανευρωπαϊκό διαγωνισμό για
εκπαιδευτικούς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) Take your classroom into space,
το 2009. Το πείραμα που σχεδίασε με τους μαθητές του πραγματοποιήθηκε στον Διεθνή Διαστημικό
Σταθμό. Προσκεκλημένος από τον ESA έχει συμμετάσχει ως επιμορφωτής, για πολλά χρόνια, σε
επιμορφωτικά προγράμματα εκπαιδευτικών από όλη την Ευρώπη. Επιχειρώντας να εκλαϊκεύσει
έννοιες της Φυσικής και της Αστρονομίας, συστήθηκε στο αναγνωστικό κοινό, το 2019, με το
εφηβικό μυθιστόρημα «Καταραμένη Φυσική! Το κυνήγι των μυστικών του Σύμπαντος». Σκοπός του
να συστήσει τους εφήβους, όλων των ηλικιών, με τον συναρπαστικό κόσμο της Επιστήμης και να
υποστηρίξει ότι η Φυσική άδικα θεωρείται ως βαρετή και αδιάφορη στις σχολικές τάξεις.
Ο Κ. Τάσσης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής θεωρητικής αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Παν. Κρήτης και συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής - ΙΤΕ.
Ο Κώστας Τάσσης έλαβε το πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1999 και το Διδακτορικό του
δίπλωμα (Ph.D.) από το University of Illinois at Urbana-Champaign
στις ΗΠΑ το 2005. Εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός υπότροφος στο
University of Chicago (2005-2008) και στο Jet Propulsion Laboratory
της NASA και του Caltech (2008-2011). Εκλέχθηκε Επίκουρος
Καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής το 2011, και ήλθε στην Κρήτη το
φθινόπωρο του 2012. Τη χρονιά 2011-2012 διετέλεσε Επισκέπτης
Ερευνητής στο Max-Planck Institute for Radioastronomy στη Βόννη της Γερμανίας.
Προήχθη στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή το 2018 και την ίδια χρονιά διασφάλισε
για την έρευνά του το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ERC Consolidator grant με τίτλο "Polar-
Areas Stellar-Imaging in Polarization High-Accuracy Experiment - PASIPHAE". Τα
ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν: Αστρική γένεση στο Γαλαξία και στο Σύμπαν,
φυσική της μεσοαστρικής ύλης, προσομοιώσεις μαγνητουδροδυναμικής αστροφυσικών
συστημάτων, μεσοαστρική χημεία.
O B. Χαρμανδάρης είναι Kαθηγητής παρατηρησιακής αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Παν. Κρήτης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής - ΙΤΕ.
O Βασίλης Χαρμανδάρης έλαβε το πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1989 και το διδακτορικό του δίπλωμα (Ph.D.)
στην Αστροφυσική από το Iowa State University (ΗΠΑ) το 1995. Εργάστηκε
το 1996-1997 ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Αστροφυσικής του
CEΑ/Saclay στη Γαλλία και από το 1997 έως το 1999 ως Marie Curie Fellow
στο Αστεροσκοπείο Παρισιού. Από το 1999 μέχρι το 2005 ήταν ερευνητής στο
Τμήμα Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Cornell στις Η.Π.Α. Ήλθε ως
Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης τον Φεβρουάριο του 2005,
εξελέγη στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή το 2009 και σε αυτή του Καθηγητή το 2014. Από
το 2013 έως το 2018 διατέλεσε Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής,
Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Από το 2019 είναι Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής στο Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας
καθώς και Διευθυντής του Αστεροσκοπείου Σκίνακα. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα
αφορούν: Παρατηρησιακή Αστροφυσική με ειδίκευση σε εξωγαλαξιακή αστροφυσική και
διαστημική αστρονομία στο υπέρυθρο. Μελέτη προβλημάτων που σχετίζονται με μεσοαστρική ύλη
σε αλληλεπιδρώντες γαλαξίες, ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (AGN), και περιοχές έντονου
σχηματισμού αστέρων.
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων για το βραβείο “Εύρηκα-Εύρηκα” για το 2021, είναι η 31 Μαΐου 2021.
Βραβείο “Εύρηκα-Εύρηκα"
Ινστιτούτο Αστροφυσικής - ΙΤΕ
Ν. Πλαστήρα 100
TK 70013 Βασιλικά Βουτών, Ηράκλειο
info[at]]eurekaprize.gr
+30 2810 39 42 00